Een auto airco wordt tegenwoordig standaard aangeboden.
Het is cool, staat voor comfort, waardevermeerdering, veiligheid en gezondheid. Maar bij een reparatie aan de airco kan het in de papieren lopen. Een nieuwe compressor bijv. kost al snel 1000 euro. Tijdige controle kan veel narigheden voorkomen.
Een auto airco bestaat grofweg uit een compressor, een verdamper en een condensor. Dat alles volgens het principe dat je om vloeistof te verdampen warmte toevoegt. Om de vloeistof weer te laten condenseren, onttrek je warmte. De door de motor aangedreven compressor van de auto airco brengt het het koudemiddel onder druk, waardoor dat middel in een condensor vloeibaar wordt.
Bij het condenseren komt warmte vrij, die net als de warmte van de motor de buitenlucht ingaat. Vandaar een extra radiator op een wagen met auto airco. Het vloeibare koudemiddel gaat dan vanuit de condensor naar de verdamper, waar het overgaat in gasvorm, omdat de druk daar lager is.
De verdamper van de auto airco heeft warmte nodig en haalt die uit de buitenlucht. De verdampte lucht gaat vervolgens koel het interieur in. Vervolgens zuigt de compressor het gasvormige koudemiddel aan en perst het weer samen in de condensor, leidt het terug naar de verdamper en het begint weer van voren af aan.
Maar er is nog wat:
De afgekoelde lucht is ontdaan van water, omdat dat gecondenseerd is op de verdamper. Daarom staat er onder een voertuig met airco op warme dagen een plasje water. Hier is niks mis mee. Omdat de interieur lucht koel en droog is zijn autoruiten in no-time ontwasemd.
Exclusieve en duurdere wagens hebben climate control.
Dit werkt met een thermostatische expansieventiel, waarbij de regeleenheid ervoor zorgt dat de ingestelde temperatuur snel gehaald wordt en gehandhaaft blijft. Een auto airco zonder climate control werkt zonder expansieventiel en zonder electronische controle. Een airconditioning vraagt ongeveer 7 pk van het motorvermogen en kost dus extra brandstof.
Henk Boertien is specialist voor airco reparatie, inbouw en onderhoud van uw auto airconditioning.
De werking van een auto airco :
Het bestaat uit een gesloten systeem waarin onder druk een koudemiddel circuleert. De werking is gebaseerd op het natuurkundige principe dat door verandering van druk de temperatuur kan worden beïnvloed.
- Compressor (1) verplaatst het (lage druk) gasvormige koudemiddel naar de condensor (hoge druk).
- Het opgewarmde koudemiddel wordt door de condensor (2) gepompt. Hier staat het zijn warmte af aan de rijwind of middels een fan. Door de temperatuursdaling wordt het middel vloeibaar.
- De filterdroger (3) verwijdert vuil en vocht.
- Het vloeibare koudemiddel in de auto airco nog steeds onder hoge druk, stroomt naar het expansieventiel (4). Dat reduceert de druk door een geringe hoeveelheid koudemiddel door te laten.
- In de verdamper (5) wordt het koude middel weer gasvormig. Door de drukverlaging gaat het koken. Dit ontrekt warmte aan de buitenlucht. De aanjager blaast deze koele lucht langs de verdamper in de auto.
Het koudemiddel (R134A) is een fluor-ethaan verbinding. Die installaties kunnen zowel koelen als verwarmen. Ze zijn ingewikkelder maar milieuvriendelijker. Omdat de de CO2-kachel geen motorwarmte nodig heeft, is de motor sneller op bedrijfstemperatuur en daardoor schoner.
De meeste airconditioning werkt de eerste drie jaar zonder problemen.
Daarna moet airconditioning toch echt gecontroleerd worden door een specialist. Het is beter om de auto airco ook in de winter regelmatig te laten draaien om afdichtingen soepel te houden.
Als het systeem een lange tijd niet gebruikt wordt, is de kans groot dat afdichtingen uitdrogen en gaan lekken, en raakt het koelmiddel onder het nivo. Als het koelmiddel weglekt, raakt de compressor oververhit. De meeste airconditioning gaat dan ook kapot door lekkage. Met als gevolg dat soms de compressor vervangen moet worden. Reparatie aan auto airco systemen is werk voor een specialist.
De manier waarop u de airconditioning gebruikt heeft effect op het milieu èn uw portemonnee. Hierbij een aantal tips om het systeem in goede conditie te houden.
- Regel periodieke controles.
Neem het onderhoud van uw auto airco en de tussentijdse controles op in de periodieke onderhoudsbeurten. Laat de airconditioning in ieder geval één keer per jaar controleren door een specialist. - Gebruik de airconditioning bewust.
Gebruik hem alleen als het echt nodig is. Zet hem uit zodra de auto op temperatuur is. - Zet hem één keer per week 10 minuten aan.
Zet de auto airco minimaal eens per week 10 minuten aan. Dit voorkomt lekkages door uitdroging van pakkingen en afdichtingen en voorkomt onaangename geurvorming door condens-, bacterie- en schimmelvorming in het systeem. - Zet voor vertrek deuren of ramen open.
Is het erg warm, zet dan voor vertrek eerst de deuren open. De grootste warmte kan dan weg en de wagen is sneller koel. Of rij even kort met de ramen open, zonder de airconditioning in te schakelen. Schakel de auto airco alleen in wanneer het niet koel genoeg wordt. Hierdoor vermindert u het energieverbruik. Vergeet niet de ramen te sluiten bij het aanzetten van de airconditoning. Want deze heeft alleen effect met gesloten ramen. - Zet hem niet te koud.
De overgang tussen binnen en buiten is anders te groot. Een te koude airconditioning geeft daarnaast ijskoude luchtstromen en zorgt daarmee vaak voor verkoudheden. Als u ’climate control’ heeft, wordt automatisch zo snel mogelijk de gewenste temperatuur bereikt zonder bovenstaande koude luchtstromen. - Gebruik van de airconditioning bij regen of in de winter.
Schakel uw auto airco ook kort in bij beslagen ramen. Het vocht wordt uit de ruimte gehaald. - Zet de airconditioning uit voor de motor uitgaat.
Schakel hem 10 minuten voordat u de motor uitzet uit. Dit voorkomt condensvorming in de installatie en daarmee de kans op schimmel en dus onaangename geuren. - Voorkom verstopping van uw auto airco.
Houd de luchtinlaten vrij van blad en vuil. Dit voorkomt verstopping van het systeem. - Lees het instructieboekje.
Lees aandachtig uw instructieboekje door over het juiste gebruik en onderhoud. - Zet hem uit bij extra verbruik.
Een airconditioning gebruikt brandstof en kost motorvermogen. Pas dus op met het gebruik. Moet uw wagen hard werken (caravan of bergen), zet hem dan uit. Het vermogen is dan al hard genoeg nodig. - Maak de auto airco schoon.
Ruikt de aircondtioning toch onaangenaam, dan is hij waarschijnlijk beschimmeld. Laat deze dan reinigen door uw STEK-erkende garage*. - P.S. Plasje onder uw auto.
Afhankelijk van het weer, ligt er vaak een plasje water onder een wagen met een airco. Dit is condenswater, daar hoeft u zich dus geen zorgen over te maken.
* STEK is door de minister van VROM aangewezen zorg te dragen voor het realiseren van de gewenste koudemiddelen milieuregelgeving in Nederland. Dit doet STEK door middel van een STEK-erkennings- regeling. Een onderneming die een STEK-erkenning heeft, mag de afgesproken handelingen verrichten, zonder niet,zo simpel werkt het. Een STEK-erkenning geeft aan dat een onderneming weet hoe correct en vakkundig om te gaan met auto airco.
De STEK-erkenning ‘staat’ voor het gegeven dat ondernemingen zorgvuldig en vakbekwaam omgaan met taken en werkzaamheden waarbij er een risico bestaat op milieubelastende emissies. Het is een belangrijke rol van STEK om die zorgvuldigheid en die vakbekwaamheid te stimuleren. Een niet STEK-erkende onderneming mag bijv. een auto airco niet afvullen. Daarvoor moet u naar een STEK-erkende onderneming.
Henk Boertien is de specialist voor reparatie, inbouw en onderhoud van uw airconditioning.