Er zijn veel verschillende lagers op de markt, elk met hun eigen voordeel. In deze blog vertellen we je meer over welke verschillende soorten er bestaan en hoe ze vooral worden toegepast. Zonder lagers zijn er geen bewegingen mogelijk in machine-elementen. Dit maakt lagers een onmisbaar deel van elke machine.
Taatslagers
Taatslagers, ook wel druklagers genoemd, zijn lagers die ontworpen zijn om axiale belastingen op te kunnen vangen. Ze zijn er in drie verschillende hoofdcategorieën, om een taatslager te kopen, kun je dus kijken naar de volgende varianten:
Kogeltaatslagers
Het grote voordeel van deze lagers is dat zij kogels hebben als rollend element, waardoor ze hogere draaisnelheden aankunnen. Echter kunnen ze geen hoge axiale belastingen aan in vergelijking met andere taatslagers. Deze lagers zijn er in verschillende soorten:
- Enkelwerkende kogeltaatslagers
- Dubbelwerkende kogeltaatslagers
- Volrollige kogeltaatslagers
- Hoekcontact kogeltaatslagers
Naaldtaatslagers
Als je beperkte ruimte hebt, is dit een goede keuze. Ze zijn erg geschikt voor zeer hoge snelheden, mits je alleen axiale krachten nodig hebt. Deze lagers nemen dus in principe niet meer plaats in dan een sluitring. Dit maakt deze lagers geschikt voor hoge toerentallen, terwijl ze erg montagevriendelijk zijn.
Tontaatslagers
Deze lagers hebben, net als cilinderlagers, een cilinder als rollend element, waardoor ze hogere axiale belasting op kunnen vangen. Deze varianten worden vooral toegepast wanneer er sprake is van zware axiale en radiale belasting. Door de lage wrijvingscoëfficiënt vereisen ze minder onderhoud dan andere lagersoorten.
Bij deze lagers kun je de behuizingsring onafhankelijk van de asring monteren, door de demonteerbare ringen. Dit maakt routine-inspecties erg gemakkelijk, waardoor het smeringsniveau altijd constant kan blijven.
Glijlagers
Deze lagersoort heeft vaak meer wrijving dan bijvoorbeeld rollende lagers, waardoor er ook meer slijtage is. Hierdoor moet er vaak smering toegepast worden. De afgelopen jaren zijn er veel ontwikkelingen geweest op het gebied van smering. Hierdoor zijn er tegenwoordig veel zelfsmerende of zelfs onderhoudsvrije materialen. Als je tegenwoordig glijlagers bestelt, zijn er een aantal dingen waar je rekening mee moet houden.
Deze lagers kunnen gemaakt zijn van metaal of kunststof en hebben vaak olie of grafiet nodig als smeermiddel om de wrijving te verminderen. Dit soort lagers kan door de nodige smering in theorie oneindig werken. Daarom worden ze vaak toegepast in constructies waar het falen van componenten ernstige gevolgen zou hebben. Glijlagers moeten ook bestand zijn tegen extreme temperaturen en corrosie.
Kogellagers
Deze soort lagers worden vooral gebruikt om de as van een wiel vast te maken aan een voertuig. Dit zorgt ervoor dat het wiel kan ronddraaien, zonder dat er al te veel wrijving ontstaat. De kogels binnenin de lager worden gescheiden door een kooi. Hierdoor blijft er aan vaste afstand tussen de kogels terwijl ze rollen.
Deze lagers worden bijvoorbeeld toegepast bij fietsen in het voor en achterwiel. Doordat de kogels binnenin meedraaien, ontstaat er wrijving tussen de kogels binnenin de lager. Hierdoor ontstaat wrijving en zal deze dus gesmeerd moeten worden met vet of smeerolie.
Cilinderlagers
Het grootste voordeel van deze lagersoort is dat ze uitermate geschikt zijn voor grote belasting. Dit komt doordat de rolelementen een cilindervorm hebben, wat de wrijving van de twee materialen zoveel mogelijk verminderd.
Deze lagersoort beschikt over een massieve buiten- en binnenring, waardoor ze geschikt zijn voor hogere toerentallen dan volrollige lagers. Deze kunnen afzonderlijk van elkaar gemonteerd worden, wat de montage en demontage relatief eenvoudig maakt. Cilinderlagers zijn er in allerlei verschillende soorten en maten, waardoor er types zijn voor bijna alle toepassingen.
De juiste lagers kiezen
Er zijn veel dingen waar je rekening mee moet houden bij het kiezen van lagers. Een erg belangrijk onderdeel zijn de smeermiddelen die gebruikt moeten worden. Dit verschilt per lagersoort. Smeermiddelen zorgen voor minder wrijving, zodat de lagers langer meegaan. Andere zaken waar je rekening mee moet houden zijn:
- Beschikbare ruimte: dit is belangrijk omdat hoe kleiner de ruimte is, des te kleiner de lager ook vaak wordt. Dit kan gevolgen hebben voor de belasting van de lager.
- Belastingen: als er lagers worden gebruikt voor een toepassing die zwaarder belast is dan de lager aankan, kan het zijn dat de levensduur van de lager verkort. Ook kan het zijn zijn dat de toepassing helemaal niet werkt.
- Precisie: mocht er niet naar de precisie gekeken zijn, kan het zijn dat er teveel trilling ontstaat in de toepassing. Verder kan het het ook kan zijn dat de constructie helemaal niet werkt.
- Toerental: uiteraard is het toerental van de lagers erg belangrijk. Hoe kleiner het contactpunt is, des te hoger toerental het betreffende lager aan kan.
- Stijfheid: lagers hebben altijd speling nodig, anders kunnen ze niet draaien. Hoe minder speling, hoe stijver de lager. Denk dus goed over de hoeveelheid speling om dit op te vangen.
- Montage en demontage: elk lager moet gemonteerd en gedemonteerd kunnen worden. Indien er weinig ruimte is, is makkelijk monteren en demonteren belangrijk aangezien defecten daardoor sneller te verhelpen zijn.
Tegenwoordig bestaan er dusdanig veel verschillende lagers dat het erg belangrijk is om goed te weten wat voor lagers jij nodig hebt. Doe vooral goed onderzoek voor je lagers bestelt, dat is het moraal van het verhaal. Zo voorkom je dat je met een soort zit die niet past bij je wensen.